اسپینر (Fidget spinner) یک اسباب بازی کاهش استرس است. یک اسپینر معمولی دارای یک یاتاقان در مرکز است که از مواد مختلفی مانند برنج، فولاد ضد زنگ، تیتانیوم، مس و پلاستیک ساخته می‌شود. خرید اسپینر برای افرادی که دارای مشکل تمرکز یا بی‌قراری و نگرانی بیش از حد هستند (مانند مبتلایان به ADHD، اوتیسم یا اضطراب) مفید است و مانند یک مکانیزم رهایی استرس و نگرانی کار می‌کند. عده‌ای از دانشمندان معتقدند که این اسباب بازی مفید و عده دیگری نیز آن را فاقد کاربرد می‌دانند و حتی معتقدند که ممکن است باعث حواس پرتی شود.
هر چند که این وسیله در دهه 90 میلادی اختراع شده، اسپینرها در سال 2017 محبوبیت فراگیری پیدا کردند و به شدت از مزایای سلامتی آن‌ها یاد شده است و استفاده از آن در مدارس باعث ممنوعیت آن در بعضی مراکز آموزشی شد، اما برخی مدارس نیز معتقدند که این اسباب بازی به تمرکز و یادگیری کودکان کمک کرده است.
طراحی
اسپینرها برای کاهش استرس طراحی شده‌اند. یک اسپینر معمولی دارای دو یا سه شاخه و یک یاتاقان در وسط است. کاربر، وسط اسپینر را گرفته و شاخه‌های آن را به چرخش در می‌آورد. طراحی این محصول با مواد زیادی از جمله برنج، فولاد، تیتانیوم، مس، آلومینیوم و پلاستیک چاپ شده توسط چاپگر سه بعدی انجام می‌شود. یاتاقان این وسیله از سرامیک، فلز (فولاد یا کروم) و یا یک ماده ترکیبی ساخته می‌شود. همچنین، طراحی یاتاقان در مدت زمان چرحش، لرزش و صدا نیز تأثیر دارد و باعث ایجاد فیدبک‌های مختلف می‌شود.
پیدایش
کاترین هتینگر، یک مهندس شیمی، به عنوان خالق اسپینر شناخته می‌شود و بسیاری از نشریات معتبر، از جمله گاردین، نیویورک تایمز و نیویورک پست، او را مخترع این اسباب بازی معرفی کرده‌اند. خانم هتینگر در خواست ثبت این اختراع را در سال 1993 ارائه کرد. وی به نیویورک پست گفت که ایده این اسباب بازی را از پرتاب سنگ به یک پلیس توسط یک کودک گرفته است. او پس از دیدن این اتفاق تصمیم گرفت تا وسیله‌ای را بسازد که کودکان با استفاده از آن بتوانند استرس را کاهش داده و انرژی خود را به روش صلح آمیزی تخلیه کنند. اما وی به نشریه گاردین گفته است که ایده این وسیله را هنگامی که از بیماری خود ایمنی میاستنیا گراویس رنج می‌برده، پروردانده است. وی که در هنگام ابتلا به این بیماری، به دلیل ضعف جسمانی نمی‌توانسته با دختر خردسال خود بازی کند، با استفاده از کاغذ و چسب، کاردستی‌های مختلفی برای سرگرم کردن او می‌ساخت. کم کم این عمل او با استقبال دیگران روبرو شد و وی به ساختن این وسیله روی آورد.
هتینگر در تاریخ 28 مه سال 1993، حق اختراع دستگاهی متشکل از پلاستیک نرم و یک مرکز و یک لبه را ارائه کرد و سپس ایده خود را به اسباب بازی سازان مطرح کرد. اما کمپانی Hasbro پس از انجام آزمایش‌های بازاریابی، از خرید آن منصرف شد. هتینگر از حق اختراع خود در سال 2005 صرف نظر کرد. اگر این حق همچنان به او تعلق داشت، در سال 2014، مهلت آن تمام شده بود.
وبسایت بلومبرگ در مقاله‌ای مدعی شد که هتینگر مخترع اصلی این اسباب بازی نبوده است و به دو وکیلی استناد کرد که شاهد شباهت‌های میان اسپینرهای امروزی و اختراع هتینگر شده بودند. هتینگر نیز اعلام کرده که اسپینرهای امروزی ارتباط چندانی با اختراع او ندارند و او خود را مخترع این وسایل نمی‌داند.
هر چند که وضعیت پتنت اسپینرهای موجود در بازار مشخص نیست، اما اسکات مک کاسکری در 4 مه 2017 مدعی شد که یک دستگاه چرخنده فلزی را در سال 2014 برای کاهش استرس خود در محل کار اختراع کرده است. به درخواست مجامع آنلاین، او اختراع خود را با نام تورک بار فروخته و پس از آن، ساخت آن فراگیر شده است.
محبوبیت
در 23 دسامبر 2016، جیمز پلفکه، نویسنده وبسایت فوربس، اسپینر را ضروری ترین وسیله یک اداره در سال 2017 دانست. کاربران وبسایت‌های اجتماعی نیز شروع به ساخت ویدیو‌های نقد یا انجام ترفندهای گوناگون با اسپینر کردند. وبسایت بوستون گلوب اعلام کرد که این اسباب بازی، به محبوبیت زیادی در جامع دست یافته است. بسیاری شروع به ساخت این وسیله و فروش آن در فروشگاه‌های آنلاین کردند.
محبوبیت اسپینر در ماه آوریل 2017، رشد قابل توجهی داشت و میزان جستجوی آن در گوگل نیز شاهد جهش حیرت انگیزی بود. در 4 مه، این وسیله در میان 20 محصول پر فروش وبسایت آمازون قرار گرفت. بسیاری معتقدند که محبوبیت این اسباب بازی گذراست و عده‌ای معتقدند که این سرگرمی مانند چالش چرخاندن بطری آب در سال 2016 خواهد بود.
واکنش مدارس
با افزایش محبوبیت این وسیله در سال 2017 و تبلیغات مزایای آن برای مبارزه با ADHD و اوتیسم، بسیاری از کودکان و نوجوانان شروع به استفاده از این اسباب بازی کردند. بسیاری از مدارس گزارش دادند که کودکان، این وسیله را داد و ستد می‌کنند. پس از تعطیلات کریسمس 2017، تعداد این وسایل در مدارس به شدت زیاد شده و معلمین معتقدند که به کودکان در تمرکز کمک کرده است.
محبوبیت زیاد این وسیله میان دانش آموزان باعث شد تا بعضی مدارس استفاده از آن را ممنوع کنند. آن‌ها معتقد بودند که این وسیله باعث حواس پرتی دانش آموزان از فعالیت‌های آموزشی شده است. دلیل اصلی این حواس پرتی، عدم آشنایی صحیح با این وسیله است که موجب می‌شود تا دانش آموز، تمام توجه خود را معطوف کار با این اسباب بازی کند. همچنین، این وسیله با ظاهر و صدای خود، می‌تواند مانع روند آموزشی شود و باید محدود به کودکانی شود که دارای مشکلات در یادگیری هستند.
تأثیر در سلامتی
با محبوبیت این وسیله در سال 2017، بسیاری درباره اثرات آن در کاهش اختلالات ADHD و اوتیسم به مباحثه پرداختند. اسپینر به عنوان ابزاری برای آرام بخشی و تمرکز ساخته شده و به عنوان ابزار کاهش استرس تبلیغ می‌شود. هتینگر اعلام کرده که معلمان از آن برای متمرکز کردن کودکان مبتلا به اوتیسم استفاده می‌کنند. جیمز پلفیک اظهار کرده که تحقیقات کافی درباره اثرات این ابزار صورت نگرفته و نمی‌توان کاربرد آن را تأئید کرد. متخصصین نیز به دو دسته تقسیم شده‌اند. بسیاری معتقدند که این وسیله برای بیماران ADHD و اوتیسم بسیار کاربردی است و عده‌ای دیگر معتقدند که این وسیله باعث اختلال در تمرکز می‌شود.
الین تیلور کلاوس، از مؤسسین بنیاد impactADHD در گفتگو با CNN اظهار کرده است که بسیاری از مبتلایان به ADHD نیاز به یک محرک دائم دارند و اسپینر به آن‌ها برای تمرکز کردن کمک می‌کند. کاترین راس کلر، یک تراپیست اظهار کرده که این وسیله برای کودکانی قابل کاربرد است که زیر نظر یک مربی یا پرستار با این وسیله کار کنند و از آن استفاده درستی شود. استفن پاس، یک تراپیست دیگر نیز معتقد است که این وسیله به دلیل ظاهر خود، مانع تمرکز کودک بر معلم یا مربی خود خواهد شد.
اگر قصد خرید اسپینر دارید، فروشگاه Pspro انواع مختلفی از آن را برای شما محیا کرده است. حتما مدل‌های مختلف اسپینر در فروشگاه را ببینید.
