کشمکش معامله مایکروسافت و اکتیویژن بلیزارد همچنان ادامه دارد و کمیسیون تجارت فدرال آمریکا (FTC) سخت در تلاش است تا این معامله را بلاک کند. محاکمه مایکروسافت و FTC اخیرا به پایان رسیده و هنوز رای نهایی دادگاه اعلام نشده است. در مدت برگزاری محاکمه اطلاعات محرمانه زیادی منتشر شدند که معمولا در اختیار عموم قرار نمیگیرند.
در این دادگاه اطلاعات جذابی پیرامون دلایل انحصاری شدن بازیهای کمپانی Bethesda، هزینه ساخت عناوین AAA مانند بازی The Last of Us Part 2 و چندین موضوع داغ دیگر منتشر شد. در این مطلب ۱۲ خبر بزرگی که در دادگاه مایکروسافت و FTC منتشر شد را بهصورت جامع مشاهده میکنید.
مایکروسافت اعتراف کرد که جنگ کنسولی را باخته
از زمان اعلام پیشنهاد ۶۹ میلیارد دلاری مایکروسافت برای خرید اکتیویژن بلیزارد، کمپانیهای سونی و مایکروسافت تلاش میکنند تا برای ضعیف جلوه کردن جلوی سازمانهای تنظیم بازار دستاوردهای خود را کوچکتر جلوه دهند. محاکمه FTC هم از این قاعده مستثنی نبود و مایکروسافت به روشهای مختلف خود را بهعنوان کمپانی ضعیفتری در مقابل سونی و نینتندو نشان داد. یکی از اولین ادعاهایی که در جریان این محاکمه از سوی مایکروسافت مطرح شد این بود که «ایکس باکس رسما جنگ کنسولی را باخته است.»
کمپانی مایکروسافت در این دادگاه اعلام کرد که وقتی اولین کنسول ایکس باکس در سال ۲۰۰۱ به بازار آمد توسط سونی و نینتندو «نابود شد» و ایکس باکس از همان زمان تا به امروز در جنگ کنسولی با این دو کمپانی شکست خورده است. مایکروسافت به استناد آمار سال ۲۰۲۱ اعلام کرد که سهم ایکس باکس از بازار کنسولهای بازی تنها ۱۶ درصد است. فیل اسپنسر هم در این دادگاه به جنگ کنسولی اشاره کرد و آن را بهعنوان «یک ساختار اجتماعی در جامعه (گیمرها)» معرفی کرد.
نسل بعدی کنسولهای ایکس باکس احتمالا در سال ۲۰۲۸ عرضه میشود
نسل نهم کنسولهای خانگی از سال ۲۰۲۰ روانه بازار شدند، اما بعد از سالها کمبود قطعات و عرضه بین نسلی بازیها برای کنسولهای نسل هشتمی و نسل نهمی، هنوز بهنظر نمیرسد که نسل نهم واقعا شروع شده باشد اما در حقیقت به سومین سال عرضه پلی استیشن 5 و ایکس باکس سری ایکس و اس نزدیک میشویم. در مدارکی که توسط مایکروسافت به دادگاه ارائه شده مشخص میشود که کمپانی مایکروسافت انتظار دارد که نسل بعدی کنسولهای خانگی، یعنی پلی استیشن 6 و نسل بعدی ایکس باکس، در سال ۲۰۲۸ روانه بازار شوند.
در صورتی که پیشبینی مایکروسافت درست باشد، حدود یک سال تا رسیدن به نیمه عمر کنسولهای نسل نهمی فاصله داریم، در حالی که هنوز هم از تمام توانایی و ظرفیتهای این دو کنسول استفاده نشده است. در صورت آغاز نسل دهم در سال ۲۰۲۸، عمر مفید پلی استیشن 5 و ایکس باکس سری ایکس و اس به هشت سال خواهد رسید که یک سال طولانیتر از نسل هشتم و برابر با عمر پلی استیشن 3 و ایکس باکس 360 است.
مایکروسافت قصد خرید چندین استودیو و کمپانی از جمله Bungie، Sega و Square Enix را داشت
در سالهای اخیر کمپانیهای بزرگ شدیدا مشغول تصاحب استودیوهای بازیسازی و دیگر کمپانیهای بازیسازی بودند. خرید کمپانی Bethesda توسط مایکروسافت، استودیو Bungie، استودیو Insomniac و چند استودیو مستقل دیگر توسط سونی و خرید استودیوهای غربی Square Enix توسط کمپانی Embracer Group تنها بخشی از این معاملهها بودند. البته در مدارک ارائه شده به دادگاه مشخص شد که کمپانی مایکروسافت برنامههای بیشتری برای تصاحب کمپانیهای بازیسازی داشته و در سالهای اخیر نامهای بزرگی بهعنوان هدف خرید احتمالی این کمپانی مطرح شده بودند.
این مدارک نشان میدهند که سران کمپانی مایکروسافت درباره خرید احتمالی کمپانی Sega، Square Enix، Zynga و حتی استودیو Bungie (پیش از خریده شدن توسط سونی) صحبت کرده بودند. البته مایکروسافت اهداف بیشتری را برای خرید داشته و مدارک داخلی این کمپانی نشان میدهند که در مقطعی ۱۰۰ استودیو مختلف بهعنوان گزینه خرید بررسی شدهاند که در نهایت هشت استودیو بهعنوان کاندیدهای نهایی انتخاب شدند. این استودیوها شامل استودیو Supergiant Games، استودیو Niantic (سازنده بازی Pokemon Go) و استودیو IO Interactive میشدند.
هزینه ساخت بازیهای AAA سونی بیش از ۲۰۰ میلیون دلار بوده است
پیش از برگزاری این دادگاه هم میدانستیم که هزینه ساخت بازیهای AAA مخصوصا در نسل هشتم و نهم افزایش چشمگیری داشته است. با این حال، در دادگاه مایکروسافت اطلاعات دقیقتری از هزینه ساخت برخی از بازیهای بزرگ اخیر لو رفت. در یکی از مدارک ارائه شده توسط سونی به دادگاه که بهشکل مبتدیانهای سانسور شده است، مشخص شد که هزینه ساخت بازی The Last of Us Part 2 حدود ۲۲۰ میلیون دلار بوده است. در همین مدارک به هزینه ساخت ۲۱۲ میلیون دلاری بازی Horizon Forbidden West هم اشاره میشود. پلی استیشن این هزینهها را بهخاطر «درگیر کردن عمیق و مداوم بازیکنان» موجه میداند.
با توجه به این هزینهها برای عناوین بین نسلی پلی استیشن، سخنان اخیر مت بوتی درباره هزینه و ریسک ساخت بازیهای AAA قابل درکتر هستند. او چند هفته پیش گفته بود که ساخت بازیهای پرخرج AAA حدود نیم دهه طول میکشد و عدم موفقیت آنها میتواند منجر به نابودی استودیو سازنده شود.
ارزش بسیار زیاد سری بازی Call of Duty
همان طور که انتظار میرفت سری بازی Call of Duty یکی از مباحث اصلی دادگاه مایکروسافت و FTC در هفته گذشته بود. بزرگترین دارایی کمپانی اکتیویژن بارها در این دادگاه مورد بحث قرار گرفت و کمیسیون تجارت فدرال هم مکررا نسبت به انحصاری شدن این مجموعه یا عرضه نسخه ضعیفتر آن برای کنسولهای پلی استیشن ابراز نگرانی کرد.
در همان مدارکی که سونی بهخوبی بخشهای مهمش را سانسور نکرده بود، مشخص میشود که بازی Call of Duty فقط در سال ۲۰۲۱ و بازار ایالات متحده، بیش از ۸۰۰ میلیون دلار برای پلی استیشن درآمدزایی کرده است.
در این دادگاه اطلاعات جذاب دیگری هم درباره این مجموعه منتشر شد. فیل اسپنسر اعلام کرد که در صورت خرید کمپانی اکتیویژن بلیزارد توسط مایکروسافت، ایکس باکس به عرضه قسمتهای بعدی بازی Call of Duty روی پلی استیشن ادامه خواهد داد. از طرفی، باتوجه به شهادت سارا باند (Sarah Bond)، نایب رئیس ایکس باکس، بهنظر میرسد که بابی کوتیک (Bobby Kotick)، رئیس کمپانی اکتیویژن بلیزارد، پیش از آغاز روند خرید این کمپانی توسط مایکروسافت به آنها اعلام کرده بوده که تنها در صورت افزایش سهم اکتیویژن از فروش بازی Call of Duty روی کنسولهای ایکس باکس، این مجموعه را برای این کنسولها منتشر خواهد کرد. همانطور که خطر انحصاری شدن بازی Starfield برای پلی استیشن یکی از دلایلی بود که مایکروسافت اقدام به خرید کمپانی Bethesda کرد، بهنظر میرسد که یکی از مهمترین دلایل خرید اکتیویژن بلیزارد هم اطمینان از انتشار بازی Call of Duty روی ایکس باکس بوده است. این مجموعه مشخصا ارزش بسیار بالایی برای سونی و مایکروسافت دارد و آنها سخت تلاش میکنند تا بازیکنان آن را روی کنسولهای خود حفظ کنند.
انحصاری شدن بازی Starfield ضد رقابت نیست
نام بازی Starfield هم بارها در این دادگاه شنیده شد. علاوه بر اینکه مشخص شد این بازی نقش مهمی در خرید کمپانی Bethesda توسط مایکروسافت ایفا کرده، جیم رایان (Jim Ryan) هم در بخشی از سخنان خود مشخصا اعلام کرده بود که انحصار این بازی برای ایکس باکس چندان برای او خوشایند نیست. با این حال، او اعتراف کرد که فکر نمیکند انحصاری شدن این بازی یک سیاست ضد رقابتی است.
پس از اعلام خبر پیشنهاد ۶۹ میلیارد دلاری ایکس باکس، سونی به صورت عمومی با این معامله مخالفت کرد و از آن زمان هم تمام تلاش خود را برای عدم نهایی شدن این معامله بهکار گرفته است. با این حال، بهنظر میرسد که سران پلی استیشن چندان هم نگران خرید اکتیویژن بلیزارد توسط مایکروسافت نیستند.
در ایمیلی که پس از اعلام پیشنهاد مایکروسافت برای خرید اکتیویژن بلیزارد توسط جیم رایان ارسال شده، او میگوید: «مطمئنم که در آینده هم بازی Call of Duty را برای سالهای طولانی روی پلی استیشن خواهیم دید» و در صورت نهایی شدن این معامله، پلی استیشن مشکلی با آن نخواهد داشت.
ممکن بود بازی Starfield برای ایکس باکس عرضه نشود
همانطور که بالاتر ذکر کردیم، بازی Starfield یکی از نگرانیهای بزرگ ایکس باکس پیش از خرید کمپانی Bethesda بود. این بازی که قرار است در ماه سپتامبر بهصورت انحصاری برای ایکس باکس عرضه شود، از ابتدای روند توسعه بهعنوان انحصاری ایکس باکس شناخته نمیشد. فیل اسپنسر در این دادگاه اعلام کرد که پیش از خرید کمپانی ZeniMax (کمپانی مادر Bethesda)، این احتمال وجود داشت که بازی Starfield برای کنسولهای ایکس باکس عرضه نشود.
قراردادهای انحصاری پلی استیشن برای انحصار زمانی بازی Ghostwire: Tokyo و بازی Deathloop، سران ایکس باکس را شدیدا نگران وضعیت بازی Starfield و احتمال عدم عرضه این بازی برای کنسولهای ایکس باکس کرده بود. به گفته اسپنسر، مایکروسافت باید محتوای مورد نیاز ایکس باکس برای باقی ماندن در رقابت را تضمین میکرد و این کار را با خرید کامل کمپانی ZeniMax و انحصاری کردن بازی Starfield انجام داد.
انحصاری شدن بازیهای کمپانی Bethesda
کمیسیون تجارت فدرال در این دادگاه با اشاره به نحوه عملکرد مایکروسافت در انتشار انحصاری بازیهای کمپانی Bethesda نسبت به رفتار احتمالی این کمپانی با بازیهای کمپانی اکتیویژن بلیزارد و انحصاری کردن آنها ابراز نگرانی کرد. یکی از مدارکی که در این مورد استفاده شد، مکالمه بین تیم استوارت (Tim Stuart) و مت بوتی از ایکس باکس بود. در این مکالمه که از ملاقاتی در نوامبر سال ۲۰۲۱ ضبط شده بود، مشخص میشود که برخلاف ادعای قبلی فیل اسپنسر (هنگام خرید کمپانی ZeniMax) مبنی بر انحصاری کردن عناوین جدید کمپانی Bethesda و عرضه مولتی پلتفرم بازیهای قدیمی کمپانی، او تصمیم گرفته تا تمام بازیهای آینده این کمپانی را بهصورت انحصاری برای ایکس باکس عرضه کند.
عناوین استودیوهای کمپانی ZeniMax به شکلهای مختلف در این دادگاه نام برده شدند و یکی از این عناوین بازی Indiana Jones استودیو Machine Games بود. با توجه به اطلاعات و شواهدی که در اختیار دادگاه قرار گرفت، مشخص شد که پیش از خریداری کمپانی Bethesda توسط مایکروسافت، روند ساخت این بازی بهعنوان یک بازی مولتی پلتفرم پیش میرفت، اما پس از انجام معامله، برنامههای استودیو تغییر کرد و توسعه بازی Indiana Jones بهعنوان انحصاری ایکس باکس ادامه یافت.
فیل اسپنسر درباره دیگر بازیهای آینده کمپانی Bethesda، مانند بازی The Outer Worlds 2 و بازی The Elder Scrolls 6 هم اعلام کرد که هنوز تصمیمی برای پلتفرمهای مقصد این عناوین گرفته نشده است. البته با توجه به مدارک قبلی و البته سیاستهای اخیر مایکروسافت، بسیار بعید است که این عناوین و دیگر بازیهای آینده کمپانی Bethesda برای کنسولهای پلی استیشن و یا نینتندو عرضه شوند.
بازی The Elder Scrolls 6 سالها با انتشار فاصله دارد
حالا که صحبت از بازی The Elder Scrolls 6 شد، بهتر است بدانید که این بازی قرار نیست در آینده نزدیک منتشر شود. این بازی در رویداد E3 سال ۲۰۱۸ معرفی شد و سالهاست که میدانیم استودیو Bethesda بعد از بازی Starfield توسعه این بازی را با تمام توان آغاز خواهد کرد و بعد از آن هم نوبت به بازی Fallout 5 خواهد رسید. با اینحال، اسپنسر در دادگاه اعلام کرد که هنوز حداقل پنج سال تا انتشار بازی The Elder Scrolls 6 فاصله داریم و این بازی احتمالا در سال ۲۰۲۸ یا دیرتر منتشر خواهد شد. از آنجا که کمپانی مایکروسافت انتظار دارد تا نسل بعدی کنسولهای خانگی در سال ۲۰۲۸ روانه بازار شوند، این بازی به احتمال بسیار زیاد برای کنسولهای نسل نهمی و دهمی منتشر خواهد شد و حتی ممکن است فقط در انحصار کنسول نسل بعدی مایکروسافت باشد تا این کمپانی با قدرت کار خود را در نسل دهم آغاز کند.
هیچکس طرفدار بازیهای انحصاری نیست
بازیهای انحصاری یکی از مباحث اصلی این دادگاه بودند و بسیاری از افراد بلندپایه کمپانیهای مختلف که در این دادگاه حضور داشتند ادعا کردند که هیچ علاقهای به عناوین انحصاری و نحوه کارکرد آنها ندارند. ساتیا نادلا (Satya Nadella)، رئیس کمپانی مایکروسافت، در این دادگاه اعلام کرد که کوچکترین علاقهای به انحصاریهای کنسولی ندارد و مایکروسافت صرفا برای باقیماندن در رقابت عناوین خود را انحصاری میکند. بابی کوتیک هم علاوه بر موافقت با سخنان نادلا، اضافه کرد که عرضه انحصاری بازی Call of Duty برای ایکس باکس در اولویت کمپانی اکتیویژن نیست و در حقیقت برای کسب و کار این کمپانی مضر خواهد بود.
کوتیک در اینباره گفت: «با انحصاری کردن بازی Call of Duty روی ایکس باکس، بیش از ۱۰۰ میلیون بازیکن فعال ماهانه را از دست میدهیم. نیمی از آنها روی موبایل بازی میکنند، اما بخش دیگر روی کامپیوتر و کنسولهای پلی استیشن هستند و اگر بازی را از این پلتفرمها حذف کنیم اعتراضات بسیار زیادی شکل میگیرد. گیمرها بهشدت احساساتی هستند و با چنین سرمایهگذاری، وقت و انرژیای که صرف این مجموعه شده، گروهی از بازیکنان مشتاق و پرشور مشغول تجربه آن هستند.»
در صورت نهایی شدن معامله اکتیویژن بلیزارد، کمپانی مایکروسافت از همین حالا برای عرضه سری بازی Call of Duty روی پلتفرمهای مختلف قراردادهای ۱۰ ساله امضا کرده تا نهادهای نظارتی مختلف را نسبت به آینده این مجموعه مطمئن کند. این کمپانی قرارداد مشابه را به سونی هم ارائه کرده، اما هنوز توافقی درباره آینده این مجموعه روی پلی استیشن صورت نگرفته است.
ضرر سرویس گیم پس
در بخشی از این دادگاه نام سرویس گیم پس هم شنیده شد. جیم رایان در دادگاه ادعا کرد که «با تمام ناشران» صحبت کرده و «همه آنها بهخاطر اثرات مخرب این سرویس روی ارزش محصولات، از آن ناراضی هستند.» علاوه بر این، رایان ادعا کرد که سرویس گیم پس برای مایکروسافت سودآور نیست و این کمپانی همچنان سرویس اشتراکی بزرگ خود را با ضرر مدیریت میکند.
ایکس باکس در پاسخ به این سخنان رایان گفته که تمام بازیهای جدیدی که در رویداد ایکس باکس نمایش داده شدند و روی سرویس گیم پس منتشر میشوند، توسط استودیوهایی ساخته شدهاند که در گذشته با این سرویس همکاری کرده بودند. در کنار این عناوین، چندین ناشر مشخصا از سرویس گیم پس حمایت میکنند و مشخص نیست که رایان درباره چه چیزی صحبت کرده است.
بابی کوتیک هم در این دادگاه به صراحت اعلام کرد که نمیخواهد بازیهای اکتیویژن بلیزارد را روی سرویسهای اشتراکی ببیند. او درباره سرویس گیم پس گفت: «من با ایده سرویس اشتراکی بهعنوان طرح تجاری موافق نیستم، اما همکاری ما (اکتیویژن و مایکروسافت) نیازمند موافقت در همه زمینهها نیست.»
پشیمانی بابی کوتیک بهخاطر عدم پشتیبانی از نینتندو سوییچ
موفقیت کمنظیر نینتندو سوییچ بر کسی پوشیده نیست، اما وقتی این کمپانی پس از شکست کنسول WiiU، نینتندو سوییچ را در سال ۲۰۱۷ منتشر کرد، کمتر کسی نسبت به آینده کنسول جدید نینتندو امیدوار بود. بابی کوتیک هم پس از دیدن نمونه اولیه نینتندو سوییچ این کنسول را دست کم گرفته بود. حالا او اعلام کرده که عدم انتشار بازی برای نینتندو سوییچ یک اشتباه بزرگ بوده و کمپانی اکتیویژن قصد دارد تا عناوین بعدی بازی Call of Duty را روی کنسولهای آینده نینتندو منتشر کند.
آمار فروش جهانی ایکس باکس وان و ایکس باکس سری ایکس و اس منتشر شد
رای نهایی دادگاه مایکروسافت و کمیسیون تجارت فدرال آمریکا بهزودی اعلام خواهد شد. در صورت نهایی نشدن این معامله ۶۹ میلیارد دلاری، مایکروسافت موظف است تا مبلغ سه میلیارد دلار را بهعنوان غرامت عدم انعقاد قرارداد به اکتیویژن بلیزارد پرداخت کند.