دهه 90 میلادی از جهات مختلف مهمترین سالهای صنعت بازیسازی را رقم زد. در این سالها برخی از بزرگترین بازیهای نقش آفرینی و دوبعدی تاریخ برای کنسولها منتشر شده بودند و کاربران کامپیوتر هم در دوران طلایی بازیهای اشاره و کلیک زندگی میکردند. بسیاری از بازیهای منتشر شده در این سالها استانداردهای جدیدی در سبک خود وضع کردند و هنوز هم تاثیرشان در بازیهای امروزی دیده میشود.
در دورانی که بازیها با بودجه محدود و گرافیک پیکسلی، بازیکنان را بهوسیله داستان فوقالعاده، شخصیتهای دوست داشتنی و پازلهای درگیرکننده شیفته خود میکردند. به همین دلیل است که بسیاری از این بازیها هنوز هم تازگی و جذابیت خود را حفظ کردهاند و بعد از سه دهه همچنان میدرخشند. با پیشرفت بیشتر تکنولوژی و آغاز عصر بازیهای سهبعدی، دوران افول سبک اشاره و کلیک آغاز شد. اما در سالهای اخیر باز هم شاهد بازگشت عناوین باکیفیتی در این سبک هستیم که بازیکنان نسل جدید را به خود جذب میکنند. عناوینی مانند بازی Kentucky Route Zero، بازی Deponia و بازی Gray Matter در دهه گذشته خوش درخشیدند و توانستند علاقمندان به بازیهای اشاره و کلیک را یاد دوران طلایی این سبک بیاندازند.
همانطور که اشاره کردیم، با وجود اینکه نزدیک 30 سال از عرضه برخی از برترین عناوین سبک اشاره و کلیک میگذرد، این بازیها همچنان جذابیت خود را حفظ کردهاند و تجربهشان مانند روز اول لذتبخش است. در ادامه این متن به عناوین برتر و تاثیرگذار سبک اشاره و کلیک که در دهه 90 میلادی منتشر شدند اشاره میکنیم.
بازی The Neverhood
این بازی یکی از زیباترین عناوین منتشر شده دهه 90 است که جلوههای بصری و انیمیشنهای خاصش آن را به یکی از به یاد ماندنیترین عناوین تاریخ تبدیل کردهاند. The Neverhood اولین بازی تاریخ بود که تمام انیمیشنهایش با تکنیک استاپ موشن و با استفاده از عروسک و محیطهای دست ساز واقعی انجام شده بود. البته زیباییهای این بازی تنها به گرافیک آن محدود نمیشوند و نویسندگان استودیو The Neverhood موقعیتهای بامزه و به یاد ماندنی زیادی برای این بازی نوشتند.
البته این بازی چند مشکل کوچک دارد که گاهی اوقات سرعت پیشروی در بازی را کند میکنند. برخی از معماها ممکن است گیج کننده باشند و معمولا با آزمون و خطا حل میشوند. با وجود اینکه داستان بازی هم بی عیب و نقص نیست، شخصیت پردازی منحصر بهفرد و دوست داشتنی کلیمن (Klaymen)، او را در میان دوست داشتنیترین قهرمانان بازیهای ویدیویی قرار میدهد و قطعا بازیکن را عاشق خود میکند. متأسفانه نسخه پلی استیشن 1 بازی The Neverhood هرگز خارج از ژاپن منتشر نشد، اما نسخه کامپیوتر این بازی همچنان در دسترس است.
بازی Sanitarium
در دورانی که بازی Clock Tower استانداردهای تازهای برای عناوین اشاره و کلیک ترسناک وضع کرده بود، بازی Sanitarium فاصله زیادی با کیفیت بینظیر بازی Clock Tower داشت. البته این به معنی کیفیت پایین بازی Sanitarium نیست و این عنوان هم در نوع خود به قدری خوب عمل کرده بود که در سال 1998، علاوه بر جوایز و نامزدیهای متعدد، در کنار بازی Grim Fandango به عنوان بهترین بازی ماجراجویی سال مجله CGW انتخاب شد.
این بازی همچنان از نظر بصری جذابیتهای خود را حفظ کرده و معماهای گیج کننده زیادی در آستین دارد که حل کردنشان هنوز هم چالش برانگیز و لذت بخش است. البته نقطه قوت اصلی بازی Sanitarium داستان فوق العادهاش است که روایت جذاب و پیچهای داستانی غیرقابل پیشبینی آن بازیکن را تا لحظه آخر بازی مشتاق نگه میدارند.
بازی The Longest Journey
این بازی یکی از آخرین عناوین ماجرایی اشاره و کلیک قرن بیستم است که در زمان خود یکی از پرچمداران گرافیک فنی بهشمار میرفت. البته در سالهای اخیر هم مادهای گرافیکی با کیفیتی برای بهروز کردن کیفیت بصری بازی The Longest Journey منتشر شده که چهره این بازی را برای بازیکنان نسل جدید آشناتر میکند. با این وجود، کیفیت گرافیکی این عنوان تنها بخش کوچکی از جذابیتهای آن بهشمار میرود.
خط داستانی The Longest Journey برای یک بازی اشاره و کلیک بسیار پیچیده و مجذوب کننده است و همواره منطقی پیش میرود. این داستان جذاب به کمک پازلهای سخت (و منصفانه) پیش میرود تا هرگز برای تجربه این داستان شگفت انگیز برای مدت طولانی در یک مرحله بهخصوص گیر نکنید. با وجود عرضه چندین عنوان فرعی از بازی The Longest Journey، طرفداران این عنوان هنوز منتظر انتشار اخبار بیشتر درباره دنباله مستقیم آن هستند که با نام The Longest Journey Home برای اولین بار در سال 2013 معرفی شد. هرچند به دلیل شکست پروژه کیک استارتر این بازی، بعید است که هرگز شاهد انتشار دنبالهای برای این بازی افسانهای باشیم.
بازی Full Throttle
نام تیم شفر (Tim Schafer) را در این لیست زیاد خواهید شنید؛ بازی Full Throttle هم یکی از شاهکارهایی است که این بازیساز خلاق آمریکایی در دوران طلایی بازیهای ماجرایی خلق کرده است. برخلاف عموم بازیهای این لیست که تمرکز ویژهای روی ارائه معماهای پیچیده دارند، بازی Full Throttle تنها با تکیه بر روایت داستان و البته شخصیت پردازی عالی شخصیت اصلی بازی، بن ثروتل (Ben Throttle)، به یک بازی ماجرایی کمنظیر تبدیل شده است.
نسخه ریمستر بازی Full Throttle در سال 2017 برای تمامی ممکن عرضه شده و علاوه بر ظاهر زیبای جدیدی که استودیو Double Fine برای این بازی طراحی کرده، حالت گرافیکی کلاسیک سال 1995 این بازی را هم ارائه میکند.
بازی Sam and Max Hit the Road
این بازی یکی از اولین عناوین تاریخ ویدیوگیم است که تمام دیالوگهای شخصیتهای اصلیاش صداگذاری شده بودند. علاوه بر این ویژگی انقلابی، داستان بامزه و شخصیتهای دوست داشتنی بازی Sam and Max Hit the Road، این بازی را به یکی از بهیاد ماندنیترین عناوین این مجموعه تبدیل کردهاند.
برخلاف بسیاری از بازیهای این لیست که پس از مدتی فراموش شدند و نسخه جدیدی از آنها ساخته نشد، سری بازی Sam and Max هرگز به دست فراموشی سپرده نشد و در دو دهه اخیر عناوین مختلفی از این مجموعه توسط استودیوهای بزرگی مانند Double Fine و Telltale هم ساخته شدند.
بازی Day of the Tentacle
تیم شفر پیش از عرضه بازی Day of the Tentacle بهعنوان طراح روی بازی The Secret of Monkey Island و Monkey Island 2: LeChuck’s Revenge کار کرده بود و این بازی اولین تجربه کارگردانی او محسوب میشود.این بازی هم مانند بازی Full Throttle چندان طولانی نیست، اما در همین زمان کم با روایت یک داستان زیبا و معرفی شخصیتهای دوست داشتنی در ذهن بازیکن حک میشود. اگرچه نسخه اصلی بازی Day of the Tentacle همچنان از نظر گرافیکی جذاب بهنظر میرسد، اما بهتر است برای تجربه این عنوان به سراغ نسخه ریمستر آن که در سال 2016 برای کامپیوتر، پلی استیشن 4، ایکس باکس وان، اندروید و iOS منتشر شده است بروید.
بازی Myst
با وجود اینکه تعداد بازیهای کلاسیک و فوقالعاده دهه 90 بسیار زیاد است، اما هیچکدام از آننها نتوانستند به موفقیت بازی Myst دست پیدا کنند. این بازی که در سال 1993 عرضه شد، انقلاب بزرگی در زمینه گرافیک فنی بهشمار میرفت و یکی از اولین عناوینی بود که تنها روی سی دی منتشر شده بود و تجربه آن روی دستگاههای بدون CD-ROM ممکن نبود. این بازی تا زمان عرضه بازی SIMS در سال 2000 عنوان پرفروشترین بازی دهه 90 را حفظ کرد.
این بازی داستان یک شخصیت بینام را روایت میکند که از طریق یک کتاب جادویی بهنام Myst به جزیرهای به همین نام سفر میکند. جزیره Myst پر شده است از معماهای مختلف که بازیکن با حل کردن آنها میتواند به بخش بعدی جزیره سفر کند. البته داخل جزیره هم کتابهای دیگری وجود دارند که بازیکن را به دورههای زمانی مختلف میفرستند و به داستان بازی سر و شکل میدهند.
بازی Myst یکی از مهمترین عناوین اشاره و کلیک تاریخ محسوب میشود که نسخه بازسازی شده آن در سال 2021 برای کامپیوتر منتشر شده است.
بازی Beneath a Steel Sky
حتی با وجود گرافیک پیکسلی این بازی در دهه 90، فضاسازی فوقالعاده، شخصیت پردازی عالی و دنیای سایبرپانک باورپذیری که سازندگان خلق کردهاند، باعث میشود تا بازی Beneath a Steel Sky همچنان بهعنوان یک ماجراجویی جذاب و هیجان انگیز شناخته شود که در معرفی دنیا و شخصیتهای خود بسیار بهتر از عناوین آیندهنگرانه امروزی عمل میکند.
نسخه ریمستر بازی Beneath a Steel Sky در سال 2009 برای کامپیوتر منتشر شده و بازی Beyond a Steel Sky هم که دنباله غیرمستقیم این بازی محسوب میشود در سال 2020 برای کامپیوتر، نینتندو سوییچ، پلی استیشن 4، پلی استیشن 5، ایکس باکس وان و ایکس باکس سری ایکس و اس منتشر شده است.
بازی Broken Sword: The Shadow of the Templars
اولین قسمت از یکی از بزرگترین مجموعههای ماجراجویی اشاره و کلیک تاریخ، در سال 1996 برای کامپیوتر عرضه شد. با وجود اینکه تا امروز پنج نسخه از این مجموعه منتشر شده، هنوز هم طرفداران Broken Sword قسمت اول را بهعنوان برترین قسمت مجموعه میشناسند. در کنار داستان، شخصیت پردازی و شوخیهای جذاب، پازلهای این بازی هم هوشمندانه طراحی شدهاند و قطعا برای طرفداران بازیهای اشاره و کلیک کلاسیک جذاب خواهند بود. نسخه Director’s Cut این بازی هم که در سال 2009 منتشر شد محتوای بسیار بیشتری نسبت به بازی اصلی ارائه میکند.
قسمت پنجم این مجموعه با نام Broken Sword 5: The Serpent’s Curse در سال 2013 عرضه شد. طبق گفتههای چارلز سسیل (Charles Cecil)، خالق این مجموعه، کار نوشتن داستان قسمت ششم در سال 2015 آغاز شده و این بازی هماکنون در حال توسعه قرار دارد.
بازی Grim Fandango
احتمالا بازی Grim Fandango مشهورترین بازی اشاره و کلیک عصر طلایی بازیهای ماجرایی محسوب میشود. ماجراجویی مانی کلاورا در دنیای مردگان اولین بازیای بود که استودیو افسانهای LucasArts با گرافیک سهبعدی طراحی کرد و در زمان خود ویژگیهای گیمپلی بسیار انقلابی و عمیقی ارائه میکرد. البته داستان بینظیر این بازی مهمترین دلیل ماندگاری آن در سه دهه گذشته است و همچنان میتواند بازیکنان را به راحتی شگفتزده کند.
نسخه ریمستر بازی Grim Fandango هماکنون برای کامپیوتر، پلی استیشن 4، ایکس باکس وان و گوشیهای اندروید و iOS در دسترس قرار دارد.
بازی Monkey Island 2: LeChuck’s Revenge
سری بازی Monkey Island احتمالا مهمترین دستآورد استودیو LucasArts محسوب میشود که همچنان محبوبیت خود را حفظ کرده و در میان بازیکنان سبک ماجرایی به عنوان یک عنوان افسانهای شناخته میشود. قسمت اول این مجموعه یک عنوان بینقص در سبک ماجرایی اشاره و کلیک است که بهخاطر داستان و دیالوگهای جذاب و خندهدارش شناخته میشود. بازی Monkey Island 2 بدون ایجاد تغییرات بزرگ در فرمول طلایی قسمت اول، با بهبود کیفیت پازلها و شوخیهای هوشمندانهتر، به یک عنوان فوقالعاده و بهیاد ماندنی تبدیل شده است.
خوشبختانه داستان این مجموعه قرار است دوباره در سال 2022 با انتشار بازی Return to Monkey Island، توسط سازندگان اصلی ادامه پیدا کند.