در حال حاضر صحبت زیادی در مورد سرویس گیم پس (Game Pass) شرکت مایکروسافت و موفقیت مطلق این سرویس میشود. با توجه به اینکه هنوز هیچ شرکت دیگری نتوانسته است با بر پا کردن چنین سرویسی در مقیاسی بزرگ، به موفقیتی همانند موفقیت سرویس گیم پس دست پیدا کند، این سرویس به موضوعی حساس تبدیل شده است. چنین سرویسی با کاهش چشمگیر قیمت اولیه عناوین، به افرادی که نمیتوانند هر چند هفته یک بار یک بازی جدید خریداری کنند کمک کرده و فرصت خوب و بزرگی برایشان فراهم میکند.
بازی کردن همیشه یک سرگرمی تجملاتی بوده و به همین شکل خواهد ماند، به همین دلیل میتوان گفت که کاهش موانع قیمتی ورود به بازار، به شکلی که از لحاظ مالی پایدار باشد، دستآورد بزرگی محسوب میشود. البته که مکالمات در مورد سرویس گیم پس همیشه پس از مدتی به حدس و گمان در مورد پاسخ سونی و نینتندو به این سرویس منحرف میشوند. احتمالا شرکت سونی که رقیب رو در روی مایکروسافت در صنعت بازیسازی محسوب میشود، برای پاسخ دادن به سرویس گیم پس تحت فشار قرار گرفته است؛ و البته که نمیتوان گفت که چنین فشاری بیدلیل است.
ماهیت این پاسخ، شکلی که میگیرد و نحوه شکل گرفتن آن، جزئیاتی هستند که میتوانید به اشکال مختلفی ضد یا به پشتیبانی از آنها بحث کنید، اما کاملا مشخص است که سونی باید در این راستا کاری انجام دهد. سونی با دست روی دست گذاشتن مسیر مناسبی برای ادامه راه خود انتخاب نکرده است، بهخصوص با توجه به تنشی این که شرکت اخیرا ایجاد کرده است. این شرکت با تجدید ساختار برخی از استودیوهای محبوب خود، بستن فروشگاههای مجازی پلی استیشن 3 و Vita ( و سپس بازکردم مجدد آنها) و جدایی از برخی از کارکنان محبوب و باسابقه خود دشمنهای زیادی برای خود تراشیده است.
با وجود اینکه میزان سود خالص سالیانه سونی همچنان رضایتبخش به نظر میرسد و این شرکت از سهام ثابتی بهره برده و با وجود کمبود کنسولهای نسل جدید آن، این کنسولها به خوبی فروش میروند، اگر سونی دست روی دست بگذارد و کار مثبتی انجام ندهد، در آینده ضربه خواهد خورد. به همین دلیل در حال حاضر منطقی است که از خود بپرسیم که سونی باید با ارائه یک سرویس جدید به سرویس گیم پس پاسخ دهد یا خیر.
مشخص است که سونی با ارائه سرویسی شبیه سرویس گیم پس از چه نقاط قوتی بهرهمند خواهد شد. ورود بازیکنانی جدید به اکوسیستم پلی استیشن به صورت ماهانه با استفاده از مجموعهای از بازیهای رایگانی که مخاطبان میتوانند آنها را دانلود کرده و تا زمانی که عضو این سرویس هستند از آنها بهره ببرند، راهی عالی برای جذب کردن بازیکنان جدیدی است که میخواهند با خرجی کمتر این بازیها بهره ببرند، همچنین با توجه به اینکه برای نگه داشتن این بازیها نیاز به عضویت ادامهدار در این سرویس است، چنین سیستمی برای نگه داشتن بازیکنان فعلی هم روشی مناسب محسوب میشود. اگر چنین سیستمی به خوبی کار کند، نقاط ضعف کمی را میتوان برای آن در نظر گرفت. ولی کار کردن خوب آن، شرطی بزرگ محسوب میشود. یکی از دلایل اصلیای که مایکروسافت توانست سرویس گیم پس را به به طرزی یکپارچه و با بازیهایی عالی و قیمتی پایین ایجاد کند، این بود که این شرکت از منابع مالی بسیار زیادی بهره میبرد.
تنها خرید چند میلیون دلاری شرکت Bethesda به خوبی نشان میدهد که مایکروسافت در حال حاضر چقدر به فضای بازیسازی متعهد بوده و از لحاظ مالی توانا است، به همین شکل با توجه به اینکه مایکروسافت میتواند با پرداخت پول کاری کند که بازیهایی مانند بازی Outriders از روز اول انتشار روی سرویس گیم پس قرار گیرند، مشخص است که این شرکت قطعا از ابعادی خاص نسبت به سونی برتریای کلی دارد. منظور از این صحبت این نیست که سونی نمیتواند پول مورد نیاز انجام چنین کارهایی را بهدست آورد، اما این شرکت ذخایر مالی کمتری نسبت به مایکروسافت دارد، به همین دلیل خریدهای بزرگ، روی کاغذ ریسک بزرگتری برای سونی نسبت به مایکروسافت محسوب میشوند. سونی برای چنین خریدهایی به برنامهریزی و مدیریت خطر بیشتری نسبت به مایکروسافت نیاز دارد. همانطور که مشخص است، سونی هنوز به دنبال چیز جدیدی به عظمت سرویس گیم پس نبوده است، اما همچنان سوال این است که آیا سونی باید چنین کاری را انجام دهد یا خیر، و پاسخ این سوال به آن اندازه که فکر میکنید مشخص و واضح نیست.
در ابتدا باید گفت که سونی از همین الان زیرساخت چنین چیزی را بر پا کرده است. سرویس پلی استیشن پلاس (PlayStation Plus) یک سرویس ماهانه است که به هر ماه به شما بازیهایی را ارائه میدهد که میتوانید آنها را دانلود کرده و تا زمانی که عضو پلی استیشن پلاس هستید از آنها بهره ببرید. عملکرد این سرویس دقیقا شبیه سرویس گیم پس نیست، چرا که تنها به صورت ماهانه میتوانید به انتخاب این بازیها دسترسی داشته باشید و اگر مدت ماهانه آنها تمام شود دیگر نمیتوانید ادعایی برای دانلود و استفاده از آنها داشته باشید. اما اگر یک یا دو سال عضو سرویس پلی استیشن پلاس باشید و از آن بازیها استفاده کنید، مجموعه حجیمی از بازیها را جمعآوری خواهید کرد؛ مجموعهای که اگر برای خرید آنها قیمت فروش عادی را بپردازید مجبور میشوید بیشتر خرج کنید.
به همین دلیل پس از اینکه مدتی از عضویت شما در سرویس پلی استیشن پلاس بگذرد و هنگامی که لیست بازیهایی را مرور میکنید که از پلی استیشن پلاس دریافت کردهاید و یکی از آنها را انتخاب میکنید، عملا تجربهای مشابه با تجربه سرویس گیم پس را پشت سر میگذارید. تنها تفاوت بین این دو سرویس این است که اگر به صورت آگانه طی دوره ماهانه یک بازی آن را انتخاب نکنید، فرصت خود برای مالکیت آن بازی را از دست دادهاید، در حالی که در سرویس گیم پس بازیها همیشه در دسترس هستند مگر اینکه به صورت آگاهانه از این سرویس حذف شوند. پس اگر سونی واقعا میخواهد از گیم پس تقلید کند، میتواند به راحتی این بخش از سرویس پلی استیشن پلاس را تغییر دهد و به سرویسی کاملا مشابه با گیم پس دست پیدا کند. اما سرویس PlayStation Now همین الان هم از همین لحاظ به سرویس گیم پس شباهت دارد. در ابتدا این سرویس به صورت ماهانه روی استریم کردن بازیها متمرکز بود، ولی اکنون میتوانید با استفاده از این سرویس بازیهای پلی استیشن 4 را به طور مستقیم روی پلی استیشن 4 یا پلی استیشن 5 خود دانلود کنید. با وجود اینکه نمیتوانید بازیهای پلی استیشن 3 را دانلود کرده و آنها را بازی کنید، این بازیها همچنان برای استریم کردن در دسترس هستند و برای اکثر افرادی که از اینترنت مناسبی بهره میبرند چنین چیزی قابل قبول است.
ولی فراغت پرداخت چند دلار در هر ماه و بررسی چند بازی و دانلود برخی از آنها و لذت بردن از آنان، در سرویس گیم پس به شکلی کاملتر از سرویس PlayStation Now وجود دارد. سیستمهای سونی وصلههایی از بازیهایی از نسلهای متفاوت محسوب میشوند که برای تجربه آنها به روشهای مختلفی از بازی کردن نیاز است. همچنین این سرویس هنوز از هیچ بازی پلی استیشن 5ای بهره نمیبرد. اگر بخواهید از سرویس PlayStation Now روی کنسول پلی استیشن 5 خود استفاده کنید، همچنان نسخه پلی استیشن 4 این بازیها را بازی خواهید کرد – و این مسئلهای است که سونی باید جدا از پاسخ خود به سرویس گیم پس به آن رسیدگی کرده و آن را حل کند. گزینه سومی که سونی به مخاطبان ارائه میدهد، مجموعه بازی پلی استیشن پلاس است. این مجموعه لیستی 20 عددی از بازیهای محبوب پلی استیشن 4 است که میتوانید از آنها روی پلی استیشن 5 خود به عنوان بخشی از عضویت خود در سرویس پلی استیشن پلاس بهره ببرید. این لیست شامل عناوین محبوبی مانند بازی Days Gone و بازی Detroit: Become Human است و قطعا جذبه کنسول پلی استیشن 5 را بالا میبرد؛ بهخصوص اگر قبلا تجربه این بازیها را از دست داده باشید.
با توجه به اینکه سیستمها و سرویسهای متنوع پلی استیشن طی دو نسل متفاوت از بازیها پخش شدهاند و کاربردهای مختلفی داشته و نیازهای مختلفی را ارضا میکنند، شاید سرویسی که به تنهایی با گیم پس رقابت کند چیزی نیست که سونی باید در حال حاضر روی آن تمرکز کند. سونی به سرویس چهارمی نیاز ندارد که اوضاع را پیچیدهتر از حال حاضر کرده و مخاطبان جدید را سردرگم کند. با توجه به این سه سیستم سونی شاید بتوان گفت که پاسخ سونی به سرویس گیم پس، همین الان هم وجود دارد. سونی تنها باید روی یکپارچهسازی این سرویسها و تبلیغ کارکرد هر کدام از آنها برای نیاز مخاطبان کار کند. اگر سونی موفق به ترکیب سرویس PlayStation Now و پلی استیشن پلاس شود و آنها را به یک سرویس تبدیل کرده و با قیمتگذاریای مناسب بتواند با گیم پس رقابت کند، به نظر این شرکت میتواند پاسخی مناسب به سرویس گیم پس داده و مقابله به مثل کند. شایعات مختلفی در حال پخش شدن هستند که طبق آنها ممکن است سونی همین کار را انجام دهد، اما در حال حاضر کاری به جز صبر کردن از ما برنمیآید.