در ماه ژانویه سال گذشته، کمپانی مایکروسافت اعلام کرد که کمپانی Activision Blizzard را در معامله‌ای به ارزش ۶۹ میلیارد دلار، خریداری خواهد کرد و در ماه‌های گذشته این خرید با موانع متعددی مواجه شد. البته باید توجه داشت که معامله‌ای در این حجم باید قبل از نهایی شدن از تمامی حلقه‌های نظارتی لازم عبور کند. اما اتفاقاتی که در چند ماه گذشته افتاده است، ثابت می‌کند که نهایی کردن این معامله خاص، به نسبت دیگر خریداری‌ها، دشوارتر است. بنابراین، این سؤال مطرح می‌شود که چه چیز‌هایی بر سر این معامله می‌گذرد.
در حال حاضر، این معامله توجه خیلی‌ها را به خود جلب کرده است. اخیرا هم مشخص شده که کمیسیون تجارت فدرال ایالات متحده (FTC) برای مانع شدن از این خریداری، درحال طرح یک شکایت علیه کمپانی مایکروسافت است. طبق گفته‌های FTC، اگر این معامله نهایی شود، کمپانی مایکروسافت می‌تواند انتشارعناوینی مهمی همچون سری بازی Call of Duty در پلتفرم‌های رقیب، خودداری کند. یا حتی قیمت‌ها را دستکاری کرده و نسخه‌های سطح پایین‌تری از آن‌ها را در پلتفرم‌های رقیب منتشر کند. ترس اصلی‌ای که مورد توجه است، تاثیر بالقوه این معامله بر رقابت در بازار کنسول‌ها، سرویس‌های اشتراکی و بازی‌های ابری است.
البته این خرید تنها در ایلات متحده با مشکل روبرو نشده است. با اینکه شورای اقتصادی برزیل اجازه این خریداری را تصویب کرد، اما در دیگر نقاط جهان، این معامله مورد بررسی قرار گرفته است، به شکلی که کمیسیون اروپا و سازمان رقابت و بازار بریتانیا نسبت به تاثیر آن بر رقابت بازار ابراز نگرانی کردند. اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم، همه نگرانی‌ها ناشی از تاثیر این معامله بر بازار پلی استیشن است.
این اولین مانعی است که شرکت مایکروسافت در تلاش خود برای نهایی کردن این معامله با آن مواجه شده است. اخیرا اعلام شده است که این شرکت با کمپانی‌های نینتندو و Valve به توافقی رسیده است تا انتشار سری بازی Call of Duty روی پلتفرم این کمپانی‌ها تا ۱۰ سال آینده ادامه پیدا کند. پس می‌توان گفت که مایکروسافت قصد ندارد حداقل تا چند سال آینده سری بازی Call of Duty را به یک بازی انحصاری برای پلتفرم ایکس باکس تبدیل کند. قرارداد مشابهی نیز برای پلی استیشن ارائه شده است ولی کمپانی سونی هنوز آن را امضا نکرده است. البته هنوز مقامات (یا حداقل FTC) بر سر متعهد بودن مایکروسافت برای انحصاری نکردن این سری متقاعد نشده‌اند.
بررسی روند خرید استودیو‌های بازی‌سازی توسط سونی و مایکروسافت
با توجه به درآمد هنگفتی که وجود سری بازی Call of Duty برای پلتفرم پلی استیشن داشته، تعجب آور نیست که کمپانی سونی به شکلی عمومی و شدید به مالکیت این فرنچایز توسط کمپانی مایکروسافت، معترض باشد. سری بازی Call of Duty هر سال درآمد هنگفتی را از طریق فروش بازی، خرید‌های درون برنامه‌ای، بتل پس‌ها و حتی اسکین‌ها بدست می‌آورد. از طرفی دیگر هم، شرکت سونی قراداد‌هایی انحصاری با کمپانی Activision برای این فرنچایز نیز داشته است. چیز‌های مثل محتوای انحصاری‌ای که بازیکنان این فرنچایز در پلتفرم پلی اسیتشن بدست می‌آورند. با این تفاسیر، سفر جیم رایان (Jim Ryan)، مدیر عامل پلی استیشن، به مقر اتحادیه اروپا در بروکسل برای ابراز نگرانی‌های خود از این معامله، چندان عجیب به نظر نمی‌رسد.
جالب اینجاست که فیل اسپنسر (Phil Spencer)، رئیس ایکس باکس، اخیرا به گفتن حرف‌های جالبی درمورد این موضوع و نقش ویژه سونی در این معامله، پرداخت. مصاحبهای با بلومبرگ، اسپنسر گفت :« یک کمپانی حاضر در صنعت بازی وجود داشت که واقعا همه مخالفت‌ها را مطرح کرد و آن کمپانی سونی است. آن‌ها در مورد چیز‌هایی که انتظاراتشان را برآورده نمی کند، نسبتا عمومی صحبت کرده‌اند. به همین خاطر، واضح است که آن‌ها، نسبت به ما، زمان بیشتری را با تنظیم کنندگان این معامله صرف می‌کنند.»
تنها چالشی که در این مرحله برای مایکروسافت به وجود می‌آید، این است که سونی و از همه مهم‌تر مقامات نظارتی متقاعد خواهند شوند که مایکروسافت قصد ندارد سری بازی Call of Duty را از پلی استیشن خارج کند. FTC گفته است که عناوینی مانند بازی Redfall و بازی Starfield هر دو شواهدی هستند که نشان می‌دهد مایکروسافت ممکن است از انتشار دیگر نسخه‌های اصلی آینده در پلتفرم‌های رقیب خودداری کند و سونی هم دقیقا نگران همین مساله است.
مایکروسافت به نوبه خود اقداماتی را اقداماتی را برای مهار کردن این نگرانی‌ها انجام داده است. بدیهی است که مایکروسافت قراداد‌های ذکر شده کمپانی‌های نینتندو و Valve را به منظور ارائه مدرکی مبنی بر قصد این شرکت برای حفظ سری بازی Call of Duty روی دیگر پلتفرم‌ها، عمومی کرده است. درحالی که چنین قرارداد مشابهی به سونی نیز پیشنهاد شده است. از طرفی دیگر، سونی تنها به دنبال حفظ کردن این فرنچایز روی پلتفرم خود به مدت طولانی نیست، بلکه این کمپانی در نظر دارد که نسخه‌هایی که قرار است از این فرنچایز در پلتفرم پلی استیشن عرضه شود هم، از هر نظر با نسخه‌های عرضه شده در پلتفرم ایکس باکس برابری کند. در غیر این صورت از نظر سونی این معامله نباید نهایی شود.
مایکروسافت هم استدلالی را مطرح کرده که با توجه به میزان درآمدی که سری بازی Call of Duty در پلتفرم پلی استیشن کسب می‌کند، حذف آن از این پلتفرم واقعا برای فرنچایز مضر است و وضعیت آینده این فرنچایز را با نحوه مدیریتی که روی فرنچایز چند پلتفرمی Minecraft از زمان خرید آن در سال ۲۰۱۴ دیده می‌شود، تشبیه کرده است.
فیل اسپنسر در مصاحبهای با کانال یوتیوبی Same Brain گفت :« ما سری بازی Call of Duty از پلی استیشن حذف نمی‌کنیم. تا وقتی که پلی استیشنی برای فروش این فرنچایز وجود داشته باشد، به عرضه سری بازی Call of Duty در این پلتفرم ادامه خواهیم داد. مشابه کاری که از زمان خرید بازی Minecraft تا به حالا انجام داده‌ایم. پلتفرم‌هایی که مردم می‌توانند در آن‌ها بازی Minecraft را اجرا کنند را گسترش دادیم و از عرضه این بازی در دیگر پلتفرم‌ها جلوگیری نکردیم و به نظر من این عملکرد به نفع بازیکنان فرنچایز Minecraft بود. من مقصد دارم همین کار را برای سری بازی Call of Duty انجام دهم.»
مشابه آن، اسپنسر در تلاش است تا نگرانی‌ها را در مورد خلاهایی که مایکروسافت می‌تواند از آن‌ها در تعهد خود استفاده کند، برطرف کرده و گفته است که این شرکت قصد ندارد سری بازی Call of Duty را در پلی استیشن بی‌ارزش کند. مثلا اینکه فرنچایز را به گیم پس بچسباند یا اینکه فقط نسخه استریم بازی در پلتفرم رقیب منتشر شود. اسپنسر اخیرا در مصاحبهای بازی وب سایت The Verge گفت :« فقط بازی Call of Duty خالص در دسترس رقبا قرار می‌گیرد. این نسخه‌ها نه به گیم پس ارتباطی دارد و نه استریم ابری هستند. البته اگر سونی نسخه استریم این فرنچایز را بخواهد، می‌توانیم آن را در اختیارشان بگذاریم، مثل کنسول‌های خودمان. هیچ چیزی پنهانی نیست و می‌خواهیم بدون هیچ مشکلی به انتشار سری بازی Call of Duty در پلی استیشن ادامه دهیم. من در جریانم که خیلی از کاربران نگرانی‌هایی در این مورد دارند و من در تلاش هستم به شفاف‌ترین حالت ممکن این نگرانی‌ها را برطرف کنم.»
پس تمام این‌ها چه معنایی برای این خرید دارد، خصوصا با توجه به این که FTC مانع نهایی شدن این خرید شده است؟ خیلی سخت است که بگوییم این معامله نهایی می‌شود یا خیر، ولی چیزی که از آن مطمئن هستیم این است که حداقل تا ژوئن ۲۰۲۳ این معامله نهایی نخواهد شد، چیزی که قبلا هر دو شرکت مایکروسافت و Activision Blizzard انتظارش را داشتند.
شکایت FTC احتمالا برای چندین ماه ادامه خواهد داشت. علاوه بر آن، نهاد‌های نظارتی دیگری هم وجود دارند که هنوز این معامله را تایید نکرده‌اند. اگر همه این موانع هم رفع شود، باز هم نمی‌توان به قطعیت نظری داد. مدتی طول می‌کشد که جوهر معامله خشک شود و کمپانی Activision Blizzard رسما توسط مایکروسافت مورد استقبال قرار گیرد.
