اجرا و پشتیبانی از بازیهای نسل پیش، یکی از مهمترین اجزای پلی استیشن 5 است و تا پیش از برداشته شدن محدودیتهای سونی درباره بررسیهای این کنسول، هیچ اطلاعات فنی خاصی از این ویژگی نداشتیم. اما با رفع محدودیتها در ششم نوامبر، گزارشات و بررسیهای زیادی از این ویژگی منتشر شدند. قطعا همه ما سوالاتی داشتیم: قابلیت Backwards Compatibility چقدر خوب است؟ آیا قرار است دقیقا همان تجربهای که هنگام انجام بازی در پلی استیشن 4 داشتیم را دریافت کنیم؟ آیا این قابلیت همانند همتای خود در ایکس باکس سری ایکس، باعث بهبود عملکرد بازیهای نسل پیش میشود؟ اکنون میتوانیم به بسیاری از این سوالات پاسخ دهیم. اما به طور کلی باید گفت که قابلیت Backwards Compatibility در کنسول PS5، فوقالعاده است.
اگرچه به عقیده بسیاری، عملکرد این ویژگی در پلی استیشن 5، به خوبی معادل خود در ایکس باکس سری ایکس نیست، اما با این وجود، قطعا تجربهای جدید از بازیهای نسل پیش ارائه خواهد داد. اگر یک بازی، با نرخ فریم بازشده اجرا شود یا قابلیت برداشتن محدودیت 30 فریم برثانیه را داشته باشد، شما همان تجربه جدیدی که از بازیهای نسل پیش در ایکس باکس سری ایکس دریافت میکنید را در پلی استیشن 5 هم دریافت خواهید کرد. حتی در واقع و به دلایلی که در ادامه مطلب به آنها اشاره خواهیم کرد، عملکرد پلی استیشن 5 در برابر پلی استیشن 4 پرو در مقایسه با عملکرد ایکس باکس سری ایکس در برابر وان ایکس بسیار بهتر است. علاوه بر شاخصهای عملکردی بالاتر این مقایسه، عملکرد CPU نیز بالاتر گزارش شده است؛ یعنی مودهای «نرخ فریم بالا» که در بسیاری از بازیهای کنسول PS4 Pro دیده بودیم، اکنون در نرخ 60 فریم برثانیه قفل میشوند.
مطالب مرتبط
نتایج و گزارشاتی که منتشر شده، مربوط به بازیهای عادی پلی استیشن 4 است و شامل عناوین کلیدی انحصاری و فرست پارتی سونی که قرار است بهروزرسانیهای خاصی برای عملکرد آنها در پلی استیشن 5 منتشر شود، نمیشود. البته که لازم نیست برای عملکرد دقیق و فنی این عناوین صبر کنیم: عنوان تحسینبرانگیز استودیو Sucker Punch یعنی بازی Ghost of Tsushima با نرخ 60 فریم برثانیه روی پلی استیشن 5 اجرا خواهد شد. پچ ارائهشده برای بازی Days Gone نیز بسیار فوقالعاده است و بازی را با نرخ 60 فریم برثانیه ارائه میدهد. اصلا بعید نیست که عناوین جذاب و انحصاری دیگری مثل بازی The Last of Us Part 2 نیز در آینده صاحب چنین بهروزرسانی جذابی برای کنسول PS5 شوند.
به بازیهای غیرانحصاری بدون پچ برگردیم. عملکرد بازیهای CPUمحور در پلی استیشن 5، تقریبا در تمام سناریوها و شرایط مختلف همانند ایکس باکس سری ایکس است. به عنوان مثال، مود نرخ فریم بالای بازی Rise of the Tomb Raider (و حتی دنباله آن، یعنی بازی Shadow of the Tomb Raider) را روی پلی استیشن 4 پرو در نظر بگیرید. در مناطق و بخشهای شلوغتر و چالشیتر بازی، هستههای قدیمی جگوار CPU کنسول، توان مدیریت بسیاری از این صحنهها را نداشت و این موضوع، منجر به عملکرد ضعیف و ایجاد نوسان در نرخ فریم میشد. همین اتفاق در بخش Lite Mode بازی Final Fantasy 15 نیز رخ داد و حتی در مرحله پاریس بازی Hitman هم که نرخ فریم باز است، با اتفاق مشابهی مواجه بودیم. اما عمکلرد پلی استیشن 5 در تمامی این سناریوها که محدود به قدرت CPU است، کاملا فوقالعاده است و نرخ 60 فریم برثانیه قفلشده را بدون کوچکترین مشکلی ارائه میدهد. یکی از عناوین موردانتظار برای آزمایش قابلیت Backwards Compatibility در پلی استیشن 5، بازی Just Cause 3 با صحنههای انفجار متعدد و رویدادهای مختلف فیزیکمحور بود که واقعا تواناییهای CPU را به چالش میکشد و در پلی استیشن 4 پرو، نرخ فریم آن در بعضی مواقع به حتی زیر 20 فریم برثانیه هم میرسید. جای تعجبی ندارد که در نسخه پلی استیشن 5 بازی، نرخ فریم روی 30 فریم برثانیه، قفل شده و با وجود نرخ فریم پایینتر نسبت به دیگر عناوین این لیست، بازی عملکرد بسیار بهتری از نسخه پرو در پلی استیشن 4 دارد. بازی Dark Souls 3 نیز به شکل 1080p60 اجرا میشود.
یکی دیگر از عناوین جذاب برای آزمایش، بازی Crysis Remastered بود که در پلی استیشن 4 پرو، از یک Performance Mode با کیفیت 1080p بهره میبرد. در این حالت، رزولوشن رندرینگ بازی عملا دراولویت دوم قرار میگیرد و سپس، نرخ فریم بازی باز میشود. پلی استیشن 4 پرو، به سختی میتواند این شرایط را تحمل کند و در مرحله دهکده در ماموریت دوم بازی، نرخ فریم بازی به زیر 30 فریم برثانیه سقوط میکند. این در حالی است که عملکرد این بازی در پلی استیشن 5 به غیر از صحنههای چکپوینت، روی نرخ 60 فریم برثانیه باقی میماند. طرفداران بازی باید امیدوار باشند که استودیو Crytek با عرضه یک بهروزرسانی مشابه، ویژگیهای بهتری مثل فناوری Ray Tracing و بهبود کلی عملکرد را به بازی اضافه کند. انتظار میرود که حتی در این حالت نیز هم پلی استیشن 5 و هم ایکس باکس سری ایکس بتوانند بازی را با نرخ فریم کامل در تمامی مودها و بدون مشکل اجرا کنند.
در رابطه با GPU نیز باید گفت که حداقل روی کاغذ، شرایط بهتر به نظر میرسد. پلی استیشن 4 پرو از GPU با 4.2TF بهره میبرد و این در حالی است که GPU کنسول PS5 با 10.3 ترافلاپ، توانایی حداقل 2.45 برابر عملکرد کنسول پیشین خود را دارد. این شاخص، بیشتر از شاخص مقایسهای سری ایکس با کنسول پیشین مایکروسافت است و البته توجه به این نکته نیز ضروری است که بسیاری از بازیها در پلی استیشن 4 پرو، رزولوشنهای نسبتا پایینتری نسبت به ایکس باکس وان ایکس داشتند. بازی Sekiro: Shadows Die Twice به شکل بدون محدودیت فریمی در پلی استیشن 4 پرو اجرا میشد و کیفیت رندرینگ آن به 1800p نیز میرسید. این در حالی است که ایکس باکس سری ایکس، تقریبا همین میزان پیکسل را به نمایش میگذارد و از رندرینگ native استفاده میکند. ظاهرا پلی استیشن 5 را میتوانیم یک کنسول 60 فریم برثانیه بدانیم و ایکس باکس سری ایکس نیز اگرچه در اکثر مواقع توانایی ارائه چنین نرخ فریمی را دارد، اما در بعضی از بازیها نیز با کمی افت عملکردی مواجه میشود و ممکن است به 50 فریم در ثانیه برسد.
البته این به معنای ضعیف بودن قابلیت اجرای بازیهای نسل پیش در ایکس باکس سری ایکس نیست. اتفاقا بر عکس، بسیاری از بهروزرسانیها و تستهای جامعی که مایکروسافت انجام داده، در پلی استیشن 5 مشاهده نمیشوند. به عنوان مثال، ایکس باکس سری ایکس از فناوری Auto HDR بهره میبرد که جایگزینی در پلی استیشن 5 ندارد و فیلترینگ 16x anisotropic کنسول سونی در بسیاری از بازیهای منطبق با این فناوری، به شکل درستی اجرا نمیشوند و این در حالی است که این آپشن در کنسول مایکروسافت، به شکل فورسشده در بسیاری از بازیها قابل اجرا است.
در مقابل، عدهای نیز معتقدند که برخی از این بازیها، از قدرت کامل پردازشگر پلی استیشن 5 بهره نمیبرند. نسخه دیسکی بازی Assassin’s Creed Unity با نرخ فریم بازشده و 60 فریم در ثانیه و بدون کوچکترین مشکلی، روی ایکس باکس سری ایکس اجرا میشود. البته نرخ فریم بازی در پلی استیشن 5 هم بدون محدودیت است، اما در برخی از مناطق بازی و صحنههای سینماتیک شلوغتر، عملکرد بازی افت میکند و حتی به زیر 30 فریم در ثانیه میرسد. شاید یک Compatibility Mode وجود دارد که قابلیتهای GPU پلی استیشن 5 را به مشخصات فنی پایه پلی استیشن 4 محدود میکند؟ اکنون میدانیم که با گذر از پلی استیشن 4 به پلی استیشن 5، این یکی از گزینههایی است که توسعهدهندگان بازیها برای عناوین میاننسلی خود در اختیار دارند و شاید هم همین موضوع باعث افت شدید عملکرد در بازی AC Unity شده است. به نظر میرسد که در رابطه با چنین مواردی، باید منتظر عکسالعمل شرکت سازنده یا قابلیتهای بیشتر سونی برای کنسول PS5 بمانیم و ببینیم که پاسخ رسمی آنها به چنین افت عملکردی چیست.
یکی از مسائل ضروری یا شاید حتی مهمترین عنصری که هنگام بررسی قابلیت Backwards Compatibility این کنسولها باید در نظر بگیریم، محدودیتهای این قابلیت در هر دو کنسول است؛ عناوینی که به اهداف عملکردی خود در پلی استیشن 4 (چه نرخ فریم 30 و چه نرخ فریم 60) رسیدهاند، ارتقای خاصی در پلی استیشن 5 دریافت نخواهند کرد. تمام بازیهایی که با 30 فریم برثانیه روی کنسولهای نسل پیش اجرا میشدند، عملکرد سریعتری روی پلی استیشن 5 نخواهند داشت مگر این که خود شرکت سازنده، بخواهد با عرضه یک پچ، عملکرد بازی را ارتقا دهد. رخ دادن چنین اتفاقی هم برای بازیهای قدیمیتر، واقعا بعید است. پس خیر، نمیتوانید بازی Bloodborne را با 60 فریم برثانیه یا بدون مشکلات افت فریم در برخی از نواحی بازی روی پلی استیشن 5 تجربه کنید.
اما بازیهایی که عملکرد ناقصی در پلی استیشن 4 داشتند چه؟ این جا است که با قدرت واقعی پلی استیشن 5 روبهرو میشویم! اگر به یاد داشته باشید، اولین نسخه بازی The Evil Within، عملکرد فنی بسیار ضعیفی روی پلی استیشن 4 داشت و از نوسانهای شدید نرخ فریم در بخشهای مختلف بازی رنج میبرد. پلی استیشن 5 تمامی این مشکلات را حل کرده است. بازی Until Dawn نیز از جمله عناوینی بود که تازه پس از دریافت چندین فایل بهروزرسانی، توانست عملکرد واقعا غیرقابلقبول خود را بهبود بخشد. این بازی هم با نرخ 60 فریم برثانیه و بدون کوچکترین مشکلی روی کنسول PS5 اجرا میشود. مثالهای این موضوع، اصلا کم نیستند؛ بازی Assetto Corsa Competizione نیز عملکرد نسبتا ضعیفی داشت، اما میتوانید آن را با نرخ 60 فریم برثانیه روی پلی استیشن 5 تجربه کنید و اگرچه رزولوشن آن در مقایسه با ایکس باکس سری ایکس و حتی وان ایکس کمتر است، اما بازی در سختترین شرایط (مثل وجود 20 خودرو در یک پیست بارانی) هم بدون مشکل و افت فریم اجرا میشود.
یکی از نگرانیهای طرفداران درباره قابلیت Backwards Compatibility کنسول PS5، سکوت سونی و کمبود اطلاعات رسمی بود. اما اکنون که بسیاری از سایتها و رسانههای خبری صنعت بازی توانستهاند بازیهای پلی استیشن 4 را روی پلی استیشن 5 تجربه کنند، میتوان گفت که سونی در این زمینه هم عملکرد بسیار مثبتی داشته است. البته که راهحلهای سونی برای اجرای بازیهای نسل پیش از رزولوشنهای فوقالعاده بالای سری ایکس برای تجربه بازیهای وان ایکس بهره نمیبرد، اما مشخصا ویژگیهای خاص خود را هم دارد. تا پیش از عرضه ایکس باکس وان ایکس در سال 2017، بسیاری از بازیهای ایکس باکس با رزولوشن 900p اجرا میشدند و این در حالی بود که همان موقع، حداکثر رزولوشن بازیهای پلی استیشن 4، 1080p بود. ایکس باکس سری ایکس نیز نمیتواند آن محدودیت 900p را از بین ببرد، اما 1080p برای بسیاری از بازیهای نسل پیش در پلی استیشن 5 در دسترس است. بازیهای پلی استیشن 4 پرو شاید مجبور شوند به رزولوشن پایینتر در مقایسه با نسخههای وان ایکس راضی شوند، اما از لحاظ نرخ فریم، با محدودیتی مواجه نیستند و این میتواند برای بسیاری از کاربران، یک ویژگی تعیینکننده محسوب شود.
حرف نهایی این است: کاربران پلی استیشن 4 که به دنبال ارتقای بازیهای خود به کنسول PS5 هستند، خیالشان راحت باشد چون نسل جدید پلی استیشن میتواند به راحتی این کار را انجام دهد و شاید حتی عملکرد بازی را هم بهبود بخشد!