شرکت سونی چندی پیش از جزییات مهمی درباره سخت‌افزار کنسول بعدی این شرکت یعنی پلی‌استیشن 5 پرده برداشت. شرکت مایکروسافت نیز نمایشگاه E3 را برای معرفی کنسول نسل بعدی خود انتخاب کرد. حال با توجه به اطلاعات به دست آمده از این دو کنسول، قصد داریم که به مقایسه معماری دو دستگاه پرداخته و شبهاتی از آینده این کنسول‌ها را برطرف کنیم.
دقت داشته باشید که تا زمان عرضه این دو کنسول، زمان زیادی باقی مانده و احتمالا شاهد تغییرات گسترده‌ای در طراحی این کنسول خواهیم بود.
پردازنده
شرکت AMD بار دیگر توانسته تا در زمینه پردازنده بر شرکت اینتل غلبه کند و دو کنسول جدید را به انحصار خودش در بیاورد. هر دو کنسول از پردازنده نسل دوم Zen بهره می‌برند و تنها تفاوت آن‌ها به شخصی سازی‌های مهندسان دو شرکت باز می‌گردد. اما از نسل دوم Zen چه می‌دانیم؟
در ابتدای نسل هشتم، بهانه شرکت سونی برای نداشتن قابلیتی همچون Backward Compatibility، عدم سازگاری سخت افزار پلی‌استیشن 3 با پلی‌استیشن 4 بود. البته در این زمینه کمی حق با سونی است؛ چرا که مهاجرت از پردازنده ARM به X86، باعث عوض شدن مدل کدنویسی، مدل دستورات و آدرس دهی‌ها می‌شود. شرکت سونی به این نتیجه رسید که هماهنگ سازی دو پلتفرم مختلف برای قابلیتی همچون Backward Compatibility چندان به صرفه نیست و سعی کرد که با محتوای جدید، کاربران قدیمی را به سمت پلی‌استیشن 4 بکشاند.
حال در این نسل این بهانه در دستان سونی وجود ندارد، چرا که معماری هر دو کنسول یکسان است و تنها تفاوت‌های جزئی در مدل پردازنده و نحوه آدرس دهی آن وجود دارد؛ همین موضوع باعث شده که کنسول جدید سونی با PS4 و PlayStation Vr همگام باشد و از آن‌سوی ماجرا، دارندگان Xbox Project Scarlett نیز می‌توانند تمامی بازی‌های Xbox , Xbox 360 و Xbox One را اجرا کنند. شرکت مایکروسافت این موضوع را همیشه به عنوان برتری خود بر رقیبش دانسته و مثل این که قرار است این ماجرا در نسل جدید نیز ادامه پیدا کند.
پردازنده AMD Zen 2 با لیتوگرافی 7nm ساخته شده و اولین پردازنده تجاری X86 است که با این لیتوگرافی به بازار عرضه خواهد شد. شرکت اینتل به تازگی در حال آماده سازی ارائه نسخه 10nm از پردازنده‌های خودش است و احتمالا همین موضوع باعث شده که توان رقابتی خود، برای کسب نظر سونی و مایکروسافت را از دست بدهد. لیتوگرافی کوچک‌تر به معنای مصرف برق کمتر و تولید گرمای کمتر است که این موضوع برای کنسول‌های خانگی اهمیت زیادی دارد.
در حقیقت اگر دو شرکت مایکروسافت و سونی تصمیم بگیرند که نیازی به قدرت بیشتر از پردازنده‌های فعلی وجود ندارد، صرفا می‌توانند با استفاده از معماری جدید، میزان مصرف برق و حرارت تولید شده را با حفظ قدرت سابق به نصف کاهش دهند.
احتمالا کنسول‌های نسل بعد از پردازنده میان رده AMD استفاده خواهند کرد. می‌توان متصور بود که هشت هسته پردازنده و ۱۶ رشته پردازشی، شالوده اصلی پردازنده را تشکیل خواهند داد. از آنجایی که تمامی مدل‌های Zen 2 از حداقل ۳۲ مگابایت L3 Cache برخوردار هستند، می‌توان همین مقدار را برای کنسول‌های آینده متصور شد.
نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد، پشتیبانی پردازنده‌های Zen 2 از رم‌های DDR4 با باس ۳۲۰۰ است. با توجه به روند کاهشی قیمت رم‌های DDR4 می‌توان تصور کرد که هر دو شرکت از بالاترین میزان باس برای رم‌های کنسول جدید استفاده کنند.
می‌توان برای پردازنده دو کنسول کارکردی متناسب با مدل Ryzen 7 3700X متصور شد؛ البته به این موضوع دقت داشته باشید که شخصی سازی مهندسان دو شرکت، بازیگر نهایی خروجی دو کنسول خواهد بود. تمامی پردازنده‌های طراحی شده توسط AMD با همکاری مهندسین دو شرکت انجام شده و بهینه‌سازی‌های مورد نیاز بر دو پردازنده اعمال می‌شود. همچنین سیستم خنک‌کننده نیز تاثیر مستقیمی بر خروجی داشته و احتمالا سونی و مایکروسافت تمهیداتی برای این موضوع اندیشیده‌اند.
از آنجایی که در مبحث گیمینگ، بار اصلی پردازش، بر دوش گرافیک نهاده شده است، قدرت بیش‌از حد Zen 2 برای استفاده از کنسول‌های خانگی تنها یک توجیه دارد. این که قرار است کنسول‌های بعدی توانایی استریم بازی را داشته باشند و نیاز به هرگونه دستگاه اضافی را از بین ببرند؛ مخصوصا که در تمامی تست‌ها، پردازنده‌های Ryzen برای استریم کردن به نمونه‌های اینتلی برتری داشته‌اند.
پردازنده گرافیکی
در حال حاضر می‌دانیم که قرار است دو کنسول Xbox Project Scarlett و PlayStation 5 از پردازنده گرافیکی AMD Navi استفاده کنند. اما از این پردازنده گرافیکی چه می‌دانیم؟
شرکت AMD در جریان کنفرانس کامپیوتکس ۲۰۱۹ از نسل جدید پردازنده‌های گرافیکی خود با نام Navi پرده برداشت. کارت‌گرافیک‌های مذکور با وعده افزایش ۱.۵ برابری قدرت نسبت به مصرف برق ثابت و افزایش سرعت کلاک ۱.۲۵ برابری معرفی شدند. این افزایش قدرت با استفاده از کاهش لیتوگرافی فعلی به ۷nm امکان پذیر شده است و از این حیث، شرکت AMD توانسته تا گوی رقابت را از NVidia بدزدد.
با توجه به این موضوع که قرار نیست قیمت کنسول‌های نسل بعد چندان متفاوت با نسل فعلی باشد، احتمالا پردازنده گرافیکی به کار رفته در دو کنسول آینده، نسخه‌ای شخصی سازی شده از RX 5700XT هستند. این پردازنده گرافیکی می‌تواند با قیمت معقولی خریداری شده و در دو کنسول به کار رود. همچنین این پردازنده از Ray Tracing پشتیبانی کرده و می‌تواند تا رزولوشن 8K را نیز پشتیبانی کند؛ دقیقا همان مشخصاتی که شرکت سونی و مایکروسافت برای کنسول‌های جدیدشان معرفی کرده‌اند. همچنین با توجه به بهینه‌سازی‌ها و شخصی سازی‌های مهندسان دو شرکت، دسترسی به ۱۲۰ فریم بر ثانیه با استفاده از این کارت گرافیک، چندان سخت نخواهد بود.
استفاده از رم‌های پرسرعت GDDR6 نیز اجازه پشتیبانی از رزولوشن 8K را به دو کنسول آینده خواهد داد. البته دقت داشته باشید که دریافت ۱۲۰ فریم بر ثانیه روی رزولوشن 8K احتمالا عملی نخواهد بود و باید از بین این دو، یکی را انتخاب کنید.
البته این موضوع که محتوای 8K در حال حاضر در دسترس نیست و تلویزیون تولید انبوهی با این رزولوشن به بازار عرضه نشده است نیز احتمالا شما را از این قابلیت محروم خواهد ساخت.
بر طبق ادعای مایکروسافت، ایکس باکس اسکارلت از کنسول فعلی این شرکت یعنی Xbox One X چهار برابر قوی‌تر خواهد بود. با توجه به افزایش پهنای باند، کاهش لیتوگرافی و تغییر معماری پردازنده گرافیکی، احتمالا ادعای مایکروسافت به راحتی قابل اثبات خواهد بود.
حافظه
شرکت سونی و مایکروسافت هر دو تایید کرده‌اند که از دوران هارد دیسک گذر کرده و در دو کنسول PS5 و Xbox Scarlett، شاهد استفاده از حافظه‌های جامد خواهیم بود. استفاده از حافظه جامد SATA که پایین‌ترین سرعت در بین حافظه‌های SSD را دارد، می‌تواند سرعت کنسول‌های فعلی را تا چند برابر افزایش دهد. حال این موضوع را تصور کنید که هر دو کنسول جدید از حافظه‌های SSD با پهنای باند بسیار بالاتری بهره می‌برند.
از آنجایی که طراحی مادربرد و چینش قطعات دستگاه کاملا اختصاصی است، احتمالا SSD به کار رفته در کنسول‌های جدید با استفاده از درگاه M.2 به مادربرد اصلی دستگاه متصل شده و جایی در کنار پردازنده مرکزی آرام گیرد.
بر طبق گفته‌های مارک سرنی (Mark Cerny) مدیر بخش سخت‌افزاری سونی، با استفاده از SSD جدید می‌توان زمان لودینگ بازی Spider-Man را از ۱۵ ثانیه به ۰٬۸ ثانیه کاهش داد.
البته با توجه به این موضوع که حجم بازی‌های نسل بعد به احتمال زیاد افزایش انفجاری را تجربه می‌کنند، احتمالا دو شرکت راهکاری برای کاهش هزینه‌ها اندیشیده‌اند. برای مثال حافظه جامد Samsung Evo 970 500GB در حدود ۱۲۰ یورو قیمت گذاری شده است. در بهترین حالت، اگر شرکت سامسونگ قراردادی با ۵۰ درصد تخفیف نسبت به قیمت مصرف کننده با شرکت سونی و مایکروسافت امضا کند، باز هم این هزینه برای حافظه دستگاه معقول نخواهد بود. احتمالا در کنسول‌های جدید شاهد مکانیزمی ترکیبی از حافظه SSD پرسرعت و حافظه HDD پرحجم خواهیم بود. در این متد، احتمالا تمامی بازی‌ها روی حافظه پرحجم‌تر نصب شده و روی حافظه SSD اجرا می‌شوند. در غیر اینصورت، احتمالا شاهد قیمت‌گذاری‌های سنگینی برای کنسول‌های جدید خواهیم بود و یا اینکه دو شرکت راهکاری برای کاهش قیمت نهایی حافظه‌های SSD اندیشیده‌اند.
دیگر سرویس‌ها و مشخصات
احتمالا کنترلر‌های دو کنسول شباهت ظاهری زیادی به نسل فعلی خواهند داشت. شرکت مایکروسافت توانسته تا با کنترلر Elite خود، برنده این میدان باشد و احتمالا کنترلر بعدی ایکس باکس، از لحاظ ارگونومی برتری کوچکی نسبت به نسخه سونی داشته باشد. این موضوع ارتباطی به طراحی نسل جدید نداشته و صرفا به دلیل جای‌گیری بهتر جوی‌استیک‌های کنترلر ایکس باکس ممکن می‌گردد.
استفاده از بلوتوث ۵، در کنترلر‌های هر دو کنسول کاملا محتمل است، چرا که قیمت چیپست‌های این تکنولوژی به تعادل خوبی رسیده و ویژگی‌های منحصر به فرد آن، می‌تواند هر دو شرکت را به استفاده از این تکنولوژی مجاب کند. با استفاده از بلوتوث ۵، احتمالا باتری‌های کوچکتری برای دو کنترلر در نظر گرفته شود و وزن هر دوی آن‌ها نسبت به نسل فعلی سبک‌تر شود، چرا که این تکنولوژي نسبت به نسل چهارم بلوتوث مصرف بسیار کمتری دارد و در حالت استندبای نیز مصرف آن نزدیک به صفر است!
همچنین احتمالا شاهد عرضه سرویس‌های اشتراکی سونی و مایکروسافت در نسل جدید خواهیم بود و قابلیت‌های آنلاین دو کنسول، به خرید سرویس های اشتراکی ماهانه بستگی خواهد داشت. شرکت مایکروسافت برگ برنده‌ای به نام Game Pass را در اختیار دارد، قابلیتی که به شما اجازه می‌دهد با پرداخت هزینه اندک ماهانه، به بسیاری از بازی‌های بزرگ حال حاضر دسترسی داشته باشید. شرکت سونی با توجه به سیل عظیمی از بازی‌های انحصاری، احتمالا استراتژی بسیار متفاوتی را پیش خواهد گرفت و خبری از سرویسی مشابه با Game Pass نخواهد بود.
مسئله دیگری که باید به آن توجه داشت، استریم بازی روی دستگاه‌های دیگر است. شرکت گوگل با پروژه استیدیا، خود را به عنوان یکی از بازیگران این حوزه معرفی کرده است و دیگر شرکت‌ها نیز به سرعت در حال وارد شدن به مبحث پردازش ابری و استریم بازی‌های ویدیویی هستند. حال احتمالا هر دو کنسول از این قابلیت پشتیبانی کرده و خریداران کنسول‌های نسل نهمی می‌توانند از هر نقطه‌ای با استفاده از یک اینترنت خوب، به بازی‌های خودشان دسترسی پیدا کنند.
قیمت و جمع بندی
هنوز مشخص نیست که قیمت تعیین شده برای کنسول‌های نسل جدید چه مقدار خواهد بود؛ اما با توجه به روند قیمت گذاری کنسول‌ها، می‌توان قیمتی مابین ۳۹۹ تا ۴۹۹ دلار را برای کنسول‌های دو شرکت در نظر گرفت. از آنجایی که هدف هر دو غول سخت افزاری، فروش سرویس‌های ناشی از فروش کنسول است، احتمالا حاشیه سود اندک و بسیار ناچیزی برای این دو دستگاه در نظر گرفته خواهد شد تا قیمت پایین‌تر کنسول، یکی از راه‌های ترغیب خریداران باشد. شرکت مایکروسافت اعلام داشته که تعطیلات کریسمس ۲۰۲۰، زمان عرضه نهایی Xbox Project Scarlett خواهد بود؛ بر اساس همین موضوع، احتمالا شرکت سونی نیز دست به اقدامی متقابل زده و پیش از تعطیلات کریسمس کنسول خود را به بازار عرضه خواهد کرد.
همانند هر نسل، تفاوت سخت‌افزاری چندانی بین دو کنسول مشاهده نمی‌شود و شاید ۱۰-۱۵ درصد تفاوت قدرت بین دو کنسول محقق شود؛ اما این که بازی‌های انحصاری و تجربه کاربری مناسب، کدام کنسول را به برنده نهایی نسل بعدی تبدیل خواهد کرد هنوز در هاله‌ای از ابهام است.
